Get Free ST Travel महाराष्ट्र राज्य परिवहन महामंडळाने (एमएसआरटीसी) प्रवाशांच्या सोयीसाठी एक मोठा निर्णय घेतला आहे. राज्यातील विविध सामाजिक घटकांसाठी बस भाड्यात मोठी सूट जाहीर करण्यात आली आहे. या निर्णयाचा लाभ लाखो प्रवाशांना होणार असून, त्यांना प्रवास अधिक किफायतशीर होईल. यामुळे विद्यार्थी, ज्येष्ठ नागरिक आणि विशेष प्रवर्गातील लोकांसाठी प्रवास आणखी सोपा होणार आहे. या निर्णयामुळे अनेकांना आर्थिक दिलासा मिळणार आहे.
बस भाड्यात सूट
महाराष्ट्रात रेल्वेनंतर सर्वाधिक प्रवासी एसटी बसने प्रवास करतात. ‘लाल परी’ म्हणून ओळखल्या जाणाऱ्या या बसेस संपूर्ण राज्यात धावतात. २०२३-२४ या आर्थिक वर्षात महाराष्ट्र सरकारने एसटी महामंडळाला सुमारे १,५७५ कोटी रुपयांची मदत दिली. हा निधी प्रवाशांसाठी विविध सवलती देण्यासाठी वापरण्यात येत आहे. त्यामुळे अनेक प्रवाशांना स्वस्त दरात प्रवासाची सुविधा मिळत आहे. एसटी सेवा ग्रामीण भागांसाठी अत्यंत महत्त्वाची आहे.
महिलांसाठी ५०% सवलत
एमएसआरटीसीने महिलांसाठी बस तिकिटावर ५०% सवलत देण्याचा महत्त्वाचा निर्णय घेतला आहे. त्यामुळे राज्यातील महिलांना आता कमी खर्चात प्रवास करता येणार आहे. ही सुविधा मिळाल्यामुळे त्यांच्या दैनंदिन प्रवासाचा खर्च कमी होईल. सोयीस्कर आणि परवडणाऱ्या प्रवासामुळे महिला आत्मनिर्भर होतील. या सवलतीचा लाभ घेणाऱ्या महिलांची संख्या वाढत आहे. सरकारच्या या निर्णयामुळे महिला सक्षमीकरणाला अधिक चालना मिळत आहे.
ज्येष्ठ नागरिकांना मोफत प्रवास
ज्येष्ठ नागरिकांसाठी एसटी प्रवास आता पूर्णपणे मोफत करण्यात आला आहे. त्यांना तिकिटासाठी एकही रुपया भरावा लागणार नाही. या निर्णयामुळे अनेक वयोवृद्धांना मोठा दिलासा मिळाला आहे. आर्थिक दृष्ट्या कमकुवत असलेल्या ज्येष्ठ नागरिकांसाठी ही मोठी सुविधा ठरणार आहे. एसटी प्रवासावरील पूर्ण सवलतीमुळे त्यांना कुठेही मुक्तपणे जाता येणार आहे. शासनाच्या या पावलामुळे वृद्धांना अधिक स्वातंत्र्य आणि दिलासा मिळेल.
विशेष सवलती
३२ सामाजिक घटकांसाठी प्रवास भाड्यात सवलत जाहीर केली आहे. ज्येष्ठ नागरिक, स्वातंत्र्यसैनिक, शहीद जवानांचे कुटुंबीय आणि काही दिव्यांग व्यक्तींना पूर्ण सवलत मिळेल. महिला प्रवासी, विद्यार्थी आणि पत्रकारांना ५०% सवलत दिली जाईल. कर्करोग व किडनी रुग्ण तसेच त्यांच्या सोबत असलेल्या सहाय्यकाला विशेष सवलत मिळणार आहे. अपंग प्रवाशांसाठीही ही योजना लागू असेल. परीक्षार्थी विद्यार्थ्यांनाही प्रवासात सवलतीचा लाभ घेता येईल.
प्रवाशांची संख्या वाढली
एसटीच्या विविध सवलतींमुळे प्रवाशांची संख्या लक्षणीयरीत्या वाढली आहे. विशेषतः महिलांचा प्रवास अधिक सोयीस्कर आणि परवडणारा झाला आहे. ज्येष्ठ नागरिकांना दूरच्या प्रवासातही दिलासा मिळत आहे. विद्यार्थ्यांसाठी शिक्षणाच्या प्रवासाचा खर्च कमी झाल्याने ते नियमित प्रवास करू शकतात. सामाजिकदृष्ट्या दुर्बल घटकांना या सवलतींचा मोठा फायदा झाला आहे. रोज प्रवास करणाऱ्या नागरिकांसाठी ही मोठी आर्थिक मदत ठरली आहे.
अर्ज प्रक्रिया
सवलत मिळवण्यासाठी प्रवाशांनी काही सोप्या चरणांचे पालन करावे लागेल. सर्वप्रथम, एमएसआरटीसीच्या अधिकृत वेबसाइटला भेट द्यावी. त्यानंतर, अर्ज करण्यासाठी आवश्यक असलेली कागदपत्रे गोळा करून तयार ठेवावीत. प्रवाशांनी आपल्या श्रेणीनुसार योग्य प्रकारचा अर्ज भरावा. अर्ज सादर केल्यानंतर प्रशासन त्याची तपासणी करेल. हे कार्ड मिळाल्यानंतर प्रवाशांना ठरलेल्या सवलतीचा लाभ घेता येईल.
शासनाचे अनुदान
एसटी महामंडळाच्या उत्पन्नात वाढ होत आहे, याचे मुख्य कारण विविध सवलतीमुळे प्रवाशांची संख्या वाढली आहे. प्रवासाचा खर्च कमी झाल्यामुळे जास्त लोक एसटीचा वापर करू लागले आहेत. तसेच, नियमित प्रवाशांची संख्याही स्थिर राहिल्याने उत्पन्नात घट झाली नाही. शासनाने दिलेल्या अनुदानामुळे महामंडळाचा तोटा काही प्रमाणात भरून निघत आहे. शिवाय, सेवा विस्ताराच्या माध्यमातून नवीन मार्ग सुरू झाल्यामुळे अधिक प्रवासी जोडले गेले आहेत.
भविष्यातील योजना
एमएसआरटीसीने भविष्यातील विकासासाठी विविध योजना आखल्या आहेत. पर्यावरणपूरक सेवा देण्यासाठी इलेक्ट्रिक बसेस सुरू करण्याचा विचार आहे. प्रवाशांच्या सोयीसाठी डिजिटल तिकीट प्रणाली लागू केली जाणार आहे. बसस्थानक आणि थांबे आधुनिक तंत्रज्ञानाने सज्ज केले जातील. प्रवाशांना अधिक सुविधा मिळाव्यात यासाठी नवीन मार्गांची योजना तयार केली जात आहे. या सर्व उपायांमुळे प्रवास अधिक सोयीस्कर आणि सुलभ होईल.
एमएसआरटीसी निर्णय
एमएसआरटीसीने घेतलेला हा निर्णय समाजाच्या हिताचा आहे. यामुळे वेगवेगळ्या स्तरातील नागरिकांना सार्वजनिक वाहतूक सेवेचा लाभ घेता येईल. प्रवाशांसाठी ही एक मोठी सुविधा असून त्यांना प्रवास अधिक सोपा आणि परवडणारा होणार आहे. या सवलतींबाबत अधिक माहिती जाणून घेण्यासाठी प्रवाशांनी एमएसआरटीसीच्या अधिकृत वेबसाइटला भेट द्यावी. आपल्या पात्रतेची खात्री करून योग्य लाभ घ्यावा.
सार्वजनिक वाहतूक सुधारणा
सार्वजनिक वाहतूक व्यवस्था सर्वसामान्यांसाठी अधिक सोयीस्कर आणि परवडणारी करण्यासाठी हा निर्णय महत्त्वाचा ठरणार आहे. एमएसआरटीसीच्या या पावलामुळे प्रवाशांना अधिक चांगल्या सुविधा मिळतील. महाराष्ट्रातील प्रवासी वाहतूक यामुळे अधिक प्रभावी आणि सक्षम होईल. नागरिकांना प्रवास करताना सुलभता व किफायतशीर पर्याय मिळेल. या बदलामुळे बससेवेचा वापर वाढून वाहतुकीवरील ताणही कमी होण्याची शक्यता आहे.