Ration Card Update राज्यात अनेक नागरिकांनी कमी उत्पन्न गटासाठी असलेल्या शिधापत्रिका घेतल्या होत्या, पण त्यांच्या उत्पन्नाची प्रत्यक्ष स्थिती अधिक असल्याचे आढळून आले. त्यामुळे शासनाने अशा शिधापत्रिका रद्द करण्याची कारवाई केली आहे. स्थलांतरित कुटुंबे आणि अपात्र नागरिक शासनाच्या विविध योजनांचा गैरफायदा घेत होते, गरजू आणि पात्र लाभार्थ्यांपर्यंत योजनांचा लाभ योग्यरित्या पोहोचावा यासाठी हा निर्णय घेण्यात आला. केंद्र शासनाने ई-शिधापत्रिका प्रकल्प राबवण्याचा निर्णय घेतला आहे.
शिधापत्रिका वर्गीकरण
सरकारने विविध योजनांची प्रभावी अंमलबजावणी करण्यासाठी शिधापत्रिकांचे वर्गीकरण केले आहे. यामध्ये, गरिबी रेषेखालील कुटुंबांसाठी पिवळी शिधापत्रिका दिली जाते. वार्षिक उत्पन्न 50 हजार ते 1 लाख रुपयांपर्यंत असणाऱ्या कुटुंबांसाठी केशरी शिधापत्रिका असते. 1 लाख रुपयांपेक्षा जास्त उत्पन्न असणाऱ्या कुटुंबांना पांढरी शिधापत्रिका दिली जाते. हे वर्गीकरण सरकारच्या विविध अनुदानित योजना आणि अन्नधान्य वितरण व्यवस्थेत मदत करते.
गैरवापर तपासणी
शासन नागरिकांना त्यांच्या उत्पन्न गटानुसार शिधापत्रिका वितरित करते. मात्र, काही लोक आपल्या उत्पन्नाची चुकीची माहिती देऊन पिवळी किंवा केसरी शिधापत्रिका घेतात. त्यामुळे ते शासनाच्या विविध योजनांचा अनुचित लाभ घेत आहेत. अशा प्रकारे अपात्र असूनही लाभ मिळवणाऱ्या नागरिकांची शासनाने तपासणी सुरू केली आहे. तपासणीत गैरप्रकार उघडकीस आल्यास संबंधितांची शिधापत्रिका रद्द केली जात आहे. यामुळे खऱ्या गरजूंना त्यांच्या हक्काचा लाभ मिळण्यास मदत होईल.
ई-शिधापत्रिका योजना
केंद्र सरकारने संपूर्ण देशात ई-शिधापत्रिका लागू करण्याचा महत्त्वपूर्ण निर्णय घेतला आहे. त्यामुळे सध्या अस्तित्वात असलेल्या शिधापत्रिका हळूहळू बंद करून डिजिटल प्रणाली लागू केली जाणार आहे. सर्व लाभार्थ्यांसाठी ई-केवायसी प्रक्रिया अनिवार्य करण्यात आली आहे. यासाठी लाभार्थ्यांनी आपले आधार कार्ड घेऊन जवळच्या स्वस्त धान्य दुकानात जाऊन शिधापत्रिका सत्यापित करावी. ही प्रक्रिया पूर्ण केल्याशिवाय पुढे रेशन मिळण्यात अडचण येऊ शकते. लवकर ई-केवायसी प्रक्रिया पूर्ण करावी.
ई-केवायसी अनिवार्य
ई-केवायसी न केल्यास स्वस्त धान्य आणि शासनाच्या विविध योजनांचा लाभ मिळू शकणार नाही. यापूर्वी काही तांत्रिक अडचणींमुळे ही प्रक्रिया रखडली होती. मात्र, आता या अडचणी दूर करण्यात आल्या आहेत. त्यामुळे ई-केवायसी प्रक्रिया पुन्हा सुरळीत सुरू झाली आहे. लाभार्थ्यांनी ही प्रक्रिया पूर्ण करणे गरजेचे आहे. अन्यथा, त्यांना सरकारी योजनांचा लाभ मिळू शकणार नाही. नागरिकांनी लवकरात लवकर ई-केवायसी करून घ्यावे, असे आवाहन करण्यात आले आहे.
योजनांचा लाभ बंद
सहाय्यक जिल्हा पुरवठा अधिकारी मीनाक्षी चौधरी यांनी स्पष्ट केले आहे की शिधापत्रिकाधारकांसाठी ई-केवायसी करणे आता बंधनकारक आहे. जर शिधापत्रिकेची ई-केवायसी केली नाही, तर स्वस्त धान्यासह इतर सरकारी योजनांचा लाभ मिळणे थांबू शकते. याआधी काही तांत्रिक अडचणी आणि अन्य कारणांमुळे हे काम रखडले होते. मात्र, आता शासनाने या तांत्रिक समस्या सोडविल्या आहेत. त्यामुळे नागरिकांनी कोणत्याही अडचणीशिवाय लवकरात लवकर ई-केवायसी प्रक्रिया पूर्ण करावी.
शिधापत्रिकेचे महत्त्व
शिधापत्रिका केवळ स्वस्त धान्य पुरवठ्यासाठीच नाही, तर विविध सरकारी योजनांचा लाभ मिळवण्यासाठी देखील अत्यंत महत्त्वाची आहे. याच्या आधारे नागरिकांना घरकुल योजना, मोफत वीज जोडणी, प्रधानमंत्री उज्ज्वला योजना, आयुष्यमान भारत योजना यांसारख्या अनेक कल्याणकारी योजनांचा लाभ मिळतो. तसेच शौचालय अनुदानासाठीही शिधापत्रिका आवश्यक असते. ही ओळखपत्र म्हणून वापरली जाते आणि अनेक शासकीय योजनांमध्ये पात्रता सिद्ध करण्यासाठी महत्त्वाची भूमिका बजावते.
योग्य माहिती आवश्यक
आपल्या शिधापत्रिकेची ई-केवायसी वेळेत पूर्ण करणे अत्यंत आवश्यक आहे. आपल्या आधार क्रमांकासोबत जवळच्या स्वस्त धान्य दुकानात जाऊन नोंदणी करावी. सरकारी योजनांचा लाभ सुरळीत सुरू राहावा यासाठी शिधापत्रिकेची माहिती अद्ययावत करणे गरजेचे आहे. आपल्या पात्रतेनुसार योग्य ती माहिती द्यावी, जेणेकरून कोणताही लाभ थांबणार नाही. चुकीची माहिती देणे टाळा, अन्यथा शासनाच्या वतीने कठोर कारवाई होऊ शकते. फसवणूक टाळण्यासाठी योग्य आणि सत्य माहितीच नोंदवा.
अंतिम मुदत वाढ
शिधापत्रिकेची पडताळणी करण्यासाठी केंद्र सरकारने ई-केवायसी प्रक्रिया लागू केली आहे. ज्यांच्याकडे शिधापत्रिका आहे, त्यांनी आवश्यक कागदपत्रांसह ई-केवायसी पूर्ण करणे बंधनकारक आहे. यासाठी सुरुवातीला 31 डिसेंबर 2024 ही अंतिम मुदत ठरवण्यात आली होती, पण ती आता फेब्रुवारी 2025 पर्यंत वाढवण्यात आली आहे. ज्यांनी अद्याप ही प्रक्रिया पूर्ण केलेली नाही, त्यांनी लवकरात लवकर ती करावी. अन्यथा, शिधापत्रिका रद्द होण्याची शक्यता आहे. वेळेत प्रक्रिया न केल्यास लाभ मिळणे कठीण होऊ शकते.
मेरा राशन 2.0 अॅप
मित्रांनो, तुमची ई-केवायसी पूर्ण झाली आहे का नाही, हे तपासण्याचा सोपा मार्ग आहे. यासाठी तुम्ही मेरा राशन 2.0 अॅप डाउनलोड करून वापरू शकता. अॅपमध्ये आधार क्रमांक आणि कॅप्चा टाकून किंवा नोंदणीकृत मोबाईलवर आलेल्या ओटीपीद्वारे स्थिती पाहता येईल. यामुळे तुम्हाला खात्री मिळेल की तुमची केवायसी पूर्ण झाली आहे की नाही. जर ई-केवायसी पूर्ण नसेल, तर तुम्ही ती त्वरित अपडेट करू शकता. त्यामुळे अन्नधान्याशी संबंधित सुविधांचा तुम्हाला कोणताही अडथळा येणार नाही.